Przemoc domowa
Przemoc domowa
Co to jest przemoc domowa?
Przemoc domowa to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:
- narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia;
- naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną;
- powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę;
- ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych, możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej;
- istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Najczęstsze formy przemocy domowej to:
Przemoc fizyczna:
- odpychanie, obezwładnianie, przytrzymywanie, szczypanie, bicie ręką, popychanie, kopanie, duszenie, bicie przedmiotami, parzenie, policzkowanie, gaszenie papierosa na osobie itp.
Przemoc psychiczna:
- wyśmiewanie, szydzenie, lżenie, okazywanie braku szacunku, poddawanie stałej krytyce, kontrolowanie i ograniczanie kontaktu z bliskimi, karanie poprzez odmowę okazywania uczuć, zainteresowania, wmawianie choroby psychicznej, ograniczanie snu i pożywienia, szantażowanie itp.
Przemoc seksualna:
- wymuszanie pożycia seksualnego, wymuszanie nieakceptowanych praktyk seksualnych, wymuszanie seksu z osobami trzecimi
Przemoc ekonomiczna:
- zmuszanie do oddawania uzyskiwanych środków finansowych, uniemożliwienie podjęcia pracy, niezaspokajanie podstawowych potrzeb materialnych
Przemoc za pomocą środków komunikacji elektronicznej:
- prześladowanie
- agresja elektroniczna
- zastraszanie
- nękanie
Inny rodzaj zachowań przemocowych:
- niszczenie rzeczy osobistych
- demolowanie mieszkania
- wynoszenie sprzętów domowych i ich sprzedawanie
- pozostawianie bez opieki osoby, która z powodu choroby, niepełnosprawności bądź wieku nie może samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb
- zmuszanie do picia alkoholu
- zmuszanie do zażywania środków odurzających, substancji psychotropowych lub leków
Procedura „Niebieskie Karty”
Ośrodek Pomocy Społecznej w Świeciu realizuje procedurę „Niebieskie Karty” w oparciu o ustawę z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy domowej oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 września 2023 roku w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”.
Osoby dotknięte przemocą domową oraz świadkowie przemocy mogą zgłosić ten fakt podmiotom, które są ustawowo uprawnione do wszczęcia procedury „Niebieskie Karty”. Procedurę "NK" wszczynają przedstawiciele:
- policji
- pomocy społecznej (pracownik socjalny, asystent rodziny)
- oświaty
- ochrony zdrowia (lekarz, pielęgniarka, położna, ratownik medyczny, terapeuta uzależnień)
- Gminnych Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
- żandarmerii wojskowej
- pedagog, psycholog lub terapeuta będący przedstawicielami pomocy społecznej, Policji, GKRPA, Oświaty, ochrony zdrowia, organizacji porządkowych
Przemoc to nie to samo co konflikt
To co odróżnia przemoc od konfliktu, to przewaga sił jednej ze stron. W przemocy jest ona zawsze po stronie sprawcy, w przypadku konfliktu - zrównoważona. Konflikt nie musi być przemocą. Jeżeli w trakcie kłótni nie są naruszane dobra osobiste żadnej ze stron konfliktu, nie jest zadawana krzywda drugiej osobie, ani działania wynikające z nieporozumienia nie powodują cierpienia to jest to konflikt. W przeciwnym razie jest to przemoc. Każda z zaangażowanych osób ma szansę na wygranie i realizację swoich interesów. Ofiara przemocy takiej możliwości nie ma - jeśli podejmie walkę, zawsze przegra. Rozróżnienie przemocy od konfliktu jest ważne, bo od tego, z którym ze zjawisk mamy do czynienia, będzie zależało ewentualne dalsze działanie
PRZEMOC ZE STRONY BLISKIEJ OSOBY LUB JESTEŚ JEJ ŚWIADKIEM? MOŻESZ ZMIENIĆ SWOJE ŻYCIE. ZACZYNAJĄC OD:
- rozmowy z zaufaną osobą. Powiedz o tym przyjacielowi, rodzinie, sąsiadom, pracownikowi ośrodka pomocy społecznej, pielęgniarce, lekarzowi, dzielnicowemu w Łososinie Dolnej,
- wiary że masz w sobie siłę, by dokonać zmiany w swoim życiu, zadzwoń w sytuacji zagrożenia zdrowia i życia.
- nie usprawiedliwiania sprawcy przemocy. Nikt nie ma prawa bić, poniżać i krzywdzić drugiego człowieka w żaden sposób. Przemoc jest przestępstwem, za które odpowiedzialność ponosi sprawca.
- bycie w gotowości do opuszczenia domu (ucieczki). W razie potrzeby, spakuj najpotrzebniejsze rzeczy swoje i dzieci w tym: dowód osobisty, prawo jazdy, paszport, legitymacje ubezpieczeniową, telefon komórkowy, lekarstwa, pieniądze, ubrania, inne rzeczy dla dzieci.
- sporządzenie tzw. „Niebieskiej Karty” przez odpowiednie służby tj. dzielnicowego, pracownika socjalnego, lekarza czy pedagoga.
- zgłoś się do instytucji np. Ośrodka Interwencji Kryzysowej zapewni Tobie i Twojej rodzinie, bezpłatne schronienie, gdy jesteś osobą doświadczającą przemocy domowej, udzielą Ci pomocy psychologicznej, prawnej, socjalnej. Specjaliści opracowują indywidualny plan pomocy mający na celu przezwyciężenie sytuacji kryzysowej.
- zgłoś się do Ośrodka Pomocy w Łososinie Dolnej gdzie możesz otrzymać wsparcie socjalne na zabezpieczenie podstawowych potrzeb, tj. zakup żywności, leków, opału, odzieży, pokrycia kosztów posiłku w szkole. Świadczenie pomocy społecznej udzielane są na wniosek zainteresowanej, lub innej osoby za zgoda tej osoby. Wszelkich informacji udzieli pracownik socjalny właściwy do miejsca zamieszkania.
- w razie doznania obrażeń ciała zgłoś się niezwłocznie do lekarza po pomoc medyczną. Lekarz wystawi bezpłatne zaświadczenie o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała mających związek
z aktem przemocy
GDZIE MOŻNA ZNALEŚĆ POMOC?
- pod numer tel. 800 120 002, 800 120 226, otrzymasz pomoc i wsparcie.
- Prokuratura, Policja – możesz tam złożyć zawiadomienie o przestępstwie znęcania się, popełnionym na Twoją szkodę lub na szkodę Twoich bliskich.
- Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych – możesz zwrócić się do Komisji
wnioskiem skierowanie sprawcy przemocy na leczenie odwykowe lub uzyskać pomoc związaną z nadużywaniem przez niego alkoholu. - Poradnia Psychologiczna- w wyniku doświadczenia przemocy lub bycia jej świadkiem, dziecko może przejawiać pewne niepokojące zachowania, które zdiagnozować oraz pomóc leczyć mogą specjaliści z Poradni.
- Psycholog, specjalista ds. przeciwdziałania przemocy oraz psychoterapeuta ds. uzależnień przyjmujący w Ośrodku Pomocy Społecznej w Łososinie Dolnej - więcej informacji w zakładce Punkt Konsultacyjny
Dodatkową pomoc można uzyskać:
Ogólnopolskie Pogotowie
dla Ofiar Przemocy w Rodzinie
,,Niebieska Linia’’
Tel. 801 12 00 02
niebieskalinia@niebieskalinia.info
Telefoniczne Centrum Wsparcia dla Osób
w Stanie Kryzysu Psychicznego
Tel. 800 70 22 22
Komisariat Policji w Łososinie Dolnej
33 – 314 Łososina Dolna
Tel.18 444 90 41
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Łososinie Dolnej
33-314 Łososina Dolna 170
tel: 18 444 80 08
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Tęgoborzy
33-312 Tęgoborze, ul. św. Floriana 21
tel: 18 444 90 12
Powiatowe Centrum Pomocy w Rodzinie
w Nowym Sączu
ul. Kilińskiego 72 a
33 –300 Nowy Sącz
Tel. 18 443 82 51
Sądecki Ośrodek Interwencji Kryzysowej
33-300 Nowy Sącz, ul. Śniadeckich 10a
Tel. 18 449 07 30
Sąd Rejonowy w Nowym Sączu
III Wydział Rodzinny i Nieletnich
33-300 Nowy Sącz, ul. dr Juliana Smolika 1
Tel. 18 44 85 200
Poradnia Zdrowia Psychicznego
33-300 Nowy Sącz, Al. Wolności 49
Tel. 18 442 56 26 (dla dorosłych)
Tel. 442 56 21 ( dla dzieci i młodzieży)
Specjalistyczna Poradnia Psychologiczna dla dzieci i młodzieży
33-300 Nowy Sącz, ul. Wałowa 3,
Tel. 18 442 22 11
Ośrodek Profilaktyki i Terapii Uzależnień
33-300 Nowy Sącz, ul. Waryńskiego 1
Tel. 18 440 71 31, 18 442 02 87
Ośrodek przyjmuje osoby uzależnione i współuzależnionych członków ich rodzin.
Okręgowy Ośrodek Pokrzywdzonym Przestępstwem Nowym Sączu
ul. Św. Kunegundy 62 33-300 Nowy Sącz tel. 530 790 004 w godzinach przyjęć osoby pierwszego kontaktu, kom. 534 800 062 dyżur całodobowy 7 dni w tygodniu
PROCEDURA INTERWENCJI SŁUŻB W SPRAWACH PRZEMOCY
DOMOWEJ - „NIEBIESKA KARTA”
Wszczęcie procedury "Niebieskie Karty" następuje przez wypełnienie formularza "Niebieska Karta - A" w przypadku powzięcia w toku prowadzonych czynności służbowych lub zawodowych podejrzenia stosowania przemocy wobec osób doznających przemocy domowej lub w wyniku zgłoszenia dokonanego przez świadka przemocy domowej.
Następnie przekazuje się formularz „Niebieska Karta - B”, który zawiera pouczenie dla osób dotkniętych przemocą w rodzinie, przekazuje się osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą.
Uruchomienie procedury może nastąpić w różnych okolicznościach np.
- podczas interwencji policji w rodzinie,
- podczas badania lekarskiego osoby dotkniętej przemocą domowej,
- w trakcie kontaktu przedstawiciela danej służby (np. szkoły, służby zdrowia, pomocy społecznej itp.) upoważnionej do wszczęcia procedury, z osobą, która doznała przemocy. Nawet jeśli nie ma dowodów wprost świadczących o występowaniu przemocy – ale są podejrzenia, że osoba może jej doznawać – należy wszcząć procedurę, a grupa diagnostyczno-pomocowa rozstrzygnie o zasadności prowadzenia dalszych działań,
- na prośbę osoby doznającej przemocy domowej,
- jeśli świadek przemocy domowej zgłasza jednej z instytucji sytuację przemocy. Wówczas z osobą doznająca przemocy kontaktuje się dzielnicowy lub przedstawiciel pomocy społecznej, który podczas rozmowy może uruchomić procedurę „Niebieskie Karty” wypełniając formularz „A”.
W ciągu 5 dni formularz „Niebieska Karta - A” przekazuje się do przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego, który w ciągu 3 dni od daty jego otrzymania, powołuje i przekazuje go członkom grupy diagnostyczno-pomocowej, w której skład wchodzi pracownik socjalny oraz dzielnicowy. Następnie w ciągu 5 dni grupa diagnostyczno-pomocowa dokonuje diagnozy środowiska i decyduje czy procedura będzie prowadzona bądź też rozstrzyga o braku zasadności podejmowania działań.
Uruchomienie procedury interwencyjnej „Niebieska Karta” ma na celu zatrzymanie przemocy domowej, natychmiastowe zabezpieczenie interesu osoby doznającej przemocy oraz prowadzenie monitoringu sytuacji rodzin, których dotyczy "NK".
Grupa diagnostyczno-pomocowa dokonuje diagnozy sytuacji w związku z podejrzeniem stosowania przemocy oraz podejmuje działania mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa osobie doznającej przemocy i zatrzymanie przemocy albo rozstrzyga o braku zasadności podejmowania działań.
Zakończenie procedury "Niebieskie Karty" następuje w związku z:
1. Ustaniu przemocy domowej i uzasadnionego przypuszczenia, że zaprzestano dalszego stosowania przemocy domowej.
2. Rozstrzygnięciu o braku zasadności podejmowania działań.